ژاکت فلزی چیست؟
به دلیل اینکه ایران در منطقه ای زلزله خیز واقع شده است امر مقاوم سازی ساختمان ها، تأسیسات مهم و شریان های حیاتی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است از این رو پروسه ی بهسازی لرزه ای امروزه مورد توجه بسیاری از مهندسین عمرانی و مسئولین مربوطه قرار گرفته است. بالا بردن مقاومت ساختمان یا سازه در برابر نیروهای وارده را در علم مهندسی عمران، مقاوم سازی می گویند. در حال حاضر روش های مختلفی برای تقویت و مقاوم سازی سازه های بتنی و یا بنایی وجود دارد که هر یک بسته به شرایط مختلف می توانند موثر و کارآمد باشند. کارشناسان بر اساس شرایط خاص و موجود به پیشنهاد روش متناسب برای مقاوم سازی می پردازند.ژاکت فلزی یک روش مناسب برای افزایش مقاومت المان های سازه ای اعم از تیرها، ستون ها، اتصالات و دال ها است. ژاکت فلزی با برقراری فشار محیطی سبب ارتقا مقاومت بتن و وضعیت شکل پذیری المان های مورد نظر در سازه خواهد شد. هدف از اجرای ژاکت فلزی بهبود مقاومت برشی، خمشی و فشاری بتن است. برای اجرای ژاکت فلزی، می توان ورق های فولادی را به اشکال مختلف اعم از دورپیچ یا نواری با استفاده از جوش، پیچ، مهره و چسب اپوکسی در نواحی ضعیف سازه اجرای کرد. استفاده از این روش ضمن افزایش مقاومت و شکل پذیری سازه، تاثیر قابل توجهی در وزن ساختمان ندارد
موارد استفاده از ژاکت فلزی:
- محصور کردن هسته ی بتن و افزایش مقاومت آن
- بهبود مقاومت برشی عناصر سازه ای
- بهبود مقاومت خمشی ساختمان
- بهبود مقاومت فشاری ساختمان
- افزایش سختی جانبی سازه
- مقاوم سازی تیرها و ستون ها
نحوه ی اجرای ژاکت فلزی:
همانطور که گفته شد استفاده از ژاکت فلزی روش مناسبی برای مقاوم سازی ساختمانهای بتنی بوده ضمن افزایش مقاومت و شکل پذیری اعضای این نوع سازه ها وزن قابل ملاحظه ای را نیز به ساختمان اضافه نمی نماید. در این روش ورق های فلزی در محل آسیب پذیر ساختمان بر روی سطح بتنی عضو قرار گرفته و توسط بولت به عضو مربوطه متصل می‌گردد.مقاوم سازی با ژاکت فلزی بر حسب مورد می تواند به صورت دورپیچ، نواری و یا موضعی باشد. برای اجرای ژاکت فلزی فاصله ی بین بتن و ورقه های فولادی ۵ سانتی متر برآورد می شود و این فضای خالی به وسیله ی چسب رزین اپوکسی دو جزیی پر می گردد. در صورت اجرای ژاکت فلزی به روش دورپیچ برای مقاوم سازی ستون ها می توان این فضای خالی را با گروت سه جزیی اپوکسی پر کرد که از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه تر باشد. فاصله ی بین گوشه های ستون با ورق های فولادی حداقل ۷ میلی متر تعریف میشود و فضای خالی بین آن دو با گروت پر می شود. برای اجرای روکش فلزی نیز از دو ورق فولادی که با جوش شیاری به یکدیگر متصل شده اند استفاده می شود
مزیت های استفاده از ژاکت فلزی:
امکان اصلاح اغلب مشکلات سازه ای در قابهای بتنی
عدم نیاز به قالب بندی برخلاف روش مقاوم سازی با ژاکت بتنی
سرعت اجرای بیشتر نسبت به ژاکت بتنی
گزینه مناسب برای محصول کردن بتن در ستونها
ایجاد مشکل برای معماری در این روش نسبت به ژاکت بتنی کمتر است
معایب این روش نیز عبارتند از:
1: زمان زیاد اجرا و عملیات متعدد کاشت آرماتور و جوشکاری در صورت نیاز به افزایش مقاومت خمشی و برشی.
2: این روش هزینه بسیار بالایی دارد.
3: نیاز به عملیات تزریق و حجم زیاد گروت.
4: اجرای این روش بسیار دشوار است و امکان اصلاح بعضی از اتصالات در قاب ها بعضاً غیر ممکن است.